नारळी पौर्णिमा

                         नारळी पौर्णिमा

श्रावणात येणारी " नारळी पौर्णिमा " ही आगरी-कोळ्यांसाठी खूप महत्वाची श्रावण महिन्यातली पहिली पौर्णिमा. या दिवसाची प्रत्येक आगरी-कोळी बांधव आतुरतेने व उत्सुकतेने वाट पाहत असतो तो हा नारळी पौर्णिमेचा हौशे , मौजेचा आनंदाला उधाण येणारा सण.

            महाराष्ट्राला एकूण ७२० किलोमीटर लांबीचा कोकण सागरी किनारा लाभला आहे. पावसाळ्यात सागराला खूप मोठी भरती येते समुद्र रूद्र रूप धारण करतो या काळात समुद्रात बोटी , जहाजे तसेच मासेमारी पूर्णतः बंद असते याच खवळलेल्या दर्याला शांत करण्यासाठी व ज्या वर आपले जीवन व उदरनिर्वाह चालतो त्या सागराला नतमस्तक होऊन पूजा केली जाते वाजत गाजत पालखी काढतात पालखीत सोन्याचा नारळ असतो शेवटी दर्या किनारी जाऊन सागरा शांत हो अशी प्राथना करून दर्या देवाला सोन्याचा नारळ अर्पण केला जातो.

             आगरी-कोळ्यांसाठी  नारळी पौर्णिमा ही महत्वाची असते या दिवशी महिला नवीन सारा , डोक्यात वेणी , गजरा व दागिन्यांनी मधलेली असते पुरुष रुमाल नेसून डोक्यावर लाल टोपी व हातात वल्ले आसतात. " सण आयलाय गो.... आयलय गो....नारळी पुनवेचा " या गाण्या शिवाय नारळी पौर्णिमा साजरी होणे शक्यच नाही या दिवशी प्रत्येक घरात " नारळी भात " व अनेक नारळाचे पदार्थ देखील बनवले जातात नारळाला ह्या दिवशी खूप महत्व असते. नारळ हे खूप आरोग्यदायी व नैसर्गिक ऊर्जेचे स्रोत आहे. ओल्याखोबऱ्यामुळे शरीरातील उष्णता कमी होते. व नारळाच्या पाण्यात आसणाऱ्या जीवनसत्त्वानमुळे शरीराला होणारे त्रास देखील दूर होतात.

              नारळी  पौर्णिमेच्या दिवशी अनेक खेळ देखील खेळले जातात लहानानपासून ते मोठ्यानं पर्यंत सर्व आनंदाने नाचतात , खेळतात या दिवशी महत्वाचा खेळ म्हणजे " नारळ फोडीचा खेळ " असतो. या खेळात एका फटक्यात नारळावर नारळ मारून नारळ फोडायचा असतो कोणी हातावर तर कोणी जमिनीवर  नारळ फोडीचा खेळ खेळत असतात 

          अशी ही आगरी-कोळी संस्कृती , परंपरा व उत्साहाने सण साजरे करणारी जोपासणारी ही आगरी-कोळी संस्कृती

                             - देवेश मनोहर ठाकूर

                              ( ठाकराचा पाडा, भिवंडी )